Pasja vs. $$$$$

Pewien młody, bardzo zdolny człowiek o imieniu Chris nie potrafił pogodzić się ze światem rządzonym przez chciwość i pazerność. Szukając czegoś więcej postanowił zamieszkać samemu na Alasce. Powstała o nim książka Jona Krakauera „Wszystko za życie” i film Seana Penna o tym samym tytule. Chris nie zostawia obojętnym. Jedni nazwą go egoistą i tchórzem, który bał się normalnego życia, drudzy zobaczą w nim najwyższy poziom odwagi i heroizmu.

Problem z Chrisem jest taki, że jego bunt miał formę ucieczki na przeciwległy biegun. Na pierwszym biegunie jest życie skoncentrowane na tym, żeby zdobyć dom o kilka metrów kwadratowych większy, czy samochód o kilka koni mechanicznych szybszy. Na drugim biegunie jest absolutna wolność, czyli eliminacja wszelkich potrzeb materialnych i koncentracja na chwili bieżącej.

Między tymi dwoma biegunami jest bardzo dużo miejsca.  Chris wybrał jedną radykalną formę. Ale większość ludzi wybiera drugą. Nawet jak nie są żyją na samym biegunie materialnego życia, to najczęściej przebywają w kole biegunowym. Nawet jak istnieje dla nich jakiś świat poza bogaceniem się, nawet jak mają pasję to jest ona radykalnie mniej ważna od prozy życia. Większość tych ludzi uważa, że tak to musi być. Większość myśli, że wybór jest zero-jedynkowy. Albo jestem przyzwoitym obywatelem z rodziną, hipoteką, kredytem na samochód i weekendem w centrum handlowym albo jestem trampem, który z brodą do pasa przemierza świat.

Zróbmy mały eksperyment.

• Pierwszy wariant. Twój pracodawca wysyła Cię na miesiąc czasu do Norwegii. Masz tam przypilnować bardzo ważnego tematu – jest to wyróżnienie, że wyznaczyli Ciebie. Z wyjazdem związana będzie bardzo duża premia i prawdopodobnie awans po powrocie. Bardzo chcesz się podjąć tego zadania. Wyjazd jest już za 3 dni. Wyobraź sobie, że wracasz do domu i zaczynasz rozmowę. Musicie rodzinnie ustalić czy warto jechać. Pomyśl co zrobić aby uargumentować ten wyjazd i czy będzie do dla Ciebie trudne.
• Drugi wariant. Twój dobry przyjaciel mówi, że nagle potrzebują kierowcy na ekspedycję do Norwegii, wyjazd za 3 dni. Nie musisz płacić za wyjazd, ekspedycja ma sponsora. Nie unikniesz jednak wielu drobnych wydatków. Ekspedycja będzie tam robić rzeczy, które Cię od zawsze fascynowały i które po prostu kochasz. Odwiedzicie fantastyczne miejsca. W pracy będzie ciężko, ale myślisz, że uda Ci się zdobyć urlop, z tym, że bezpłatny. Wyobraź sobie, że wracasz do domu i zaczynasz przy kolacji rozmowę o tym wyjeździe. Musisz to ogłosić i uargumentować. Pomyśl jak to zrobisz i czy będzie do dla Ciebie trudne.

Jestem przekonany, że większość z was nie będzie miała problemu z ogłoszeniem wyjazdu służbowego. Ba! większość ogłosi to z uśmiechniętą miną, jako swój wielki sukces. Zdecydowana większość będzie miała szalenie duży problem z ogłoszeniem drugiego wyjazdu, będzie się czuła egoistycznie i będzie prosiła ze spuszczoną głową o zgodę niczym więzień o warunkowe zwolnienie.

Teraz uwaga jak nie dostrzegacie faktu, że może być na odwrót to jesteście na samym biegunie materialnego świata. Spójrz na oba warianty dokładnie i znajdź między nimi różnicę. Jest tylko jedna:     $ . Nie ma innych różnic. Wszystko inne jest takie samo. Jeżeli tego nie widzicie to nie potrzebnie czytacie tą stronę, bo mówienie do was nic nie da.

Posłuchajcie uważnie: może być dokładnie na odwrót. Może być tak, że w pierwszym przypadku czujesz się jak więzień który prosi warunkowe zwolnienie bo głupio Ci, że w pogoni za kasą musisz wyjechać na tak długo, a w drugim przypadku ogłaszasz swój sukces. Tak by się czuł Chris. To byłby drugi biegun.

Nie chcę być propagatorem ani jednego ani drugiego bieguna. Uważam, że nie trzeba być bezdomnym trampem, że być wolnym. Wynik tego eksperymentu zależy tylko i wyłącznie od wartości i priorytetów, które masz w głowie. Skoro pierwszy wariant jest dla Ciebie bezbolesny, a drugi stwarza ogromne problemy to twoją najwyższą wartością są pieniądze. Może nie ma w tym nic złego. Ale na pewno warto sobie to uświadomić. Tak samo jeśli (co może się zdarzyć raz na tysiąc) pierwszy wariant stwarza problemy a drugi jest bezbolesny to jesteś ślepo zapatrzony w wolność. Znowu może nie nic w tym złego. Ale warto się zastanowić dokąd ta wolność prowadzi.

Profesor Karol Toeplitz, filozof, uczeń Leszka Kołakowskiego analizując przypowieść o synu marnotrawnym również dochodzi do punktu, gdzie pojawiają się dwie biegunowo odmienne postawy. Młodszy syn to Chris. Wyróżnia go: nieposłuszeństwo, nonkonformizm, waleczność, egoizm, nieograniczona wolność, niestałość pod każdym względem, ciekawość świata, wystawianie się na niespodzianki. Starszego syna cechują: dogmatyzm gwarantujący trwałość wartości, stabilne życie, posłuszeństwo, podporządkowywanie się, uległość, brak sprzeciwu i oporu, konformizm, altruizm (wątpliwy), stałość, monotonia.

Karol Toeplitz pokazuje, że biegunowe postawy zawsze prowadzą w ślepą uliczkę. Młodszy syn w końcu straci wszystko, a starszy stanie się zgorzkniałym, pesymistycznym cierpiętnikiem.

Którędy więc droga? Gdzieś pomiędzy biegunami i inna dla każdego. Karol Toeplitz pisze tak: Każdy człowiek musi sam rozstrzygnąć czy chce być młodszym czy starszym synem, co w nim ma wziąć górę, albo na jak długo, albo też musi dążyć do równowagi obu tych stron życia ludzkiego. A więc z konieczności nie może żyć w stanie złudnego samozadowolenia, ale musi żyć w napięciu, które powinno stać się kreatywnym elementem jego osobowości.